वीरगंज, २१ जेठ ।
मधेश प्रदेशमा प्रहरी नेतृत्वको परिवर्तनपछि सीमावर्ती जिल्लाहरू पर्सा र बारामा तस्करी धन्दा झनै बेलगाम बनेको देखिएको छ। हालै शसस्त्र प्रहरीका नायव महानिरीक्षक (डीआईजी) कृष्ण ढकाल र नेपाल प्रहरीका नायव महानिरीक्षक उमाशंकर चतुरवेदीको आगमनसँगै तस्करीका घटना थप खुलेर बाहिरिएका छन्। सामाजिक सञ्जालदेखि समाचार माध्यमसम्म पर्सा र बाराका सीमा नाकाबाट भइरहेको तस्करीका दृश्य र प्रमाण सार्वजनिक भइरहेका छन्।
पर्सा जिल्लाका इनर्वा गाउँ, छपकैया, अलौ, अमरपट्टी, प्रशौनी भाटा, धोरे, जानकीटोला, अस्वारी लगायतका नाकाबाट भारतीय कपडा, काजु–किसमिस, इलेक्ट्रोनिक्स पार्टपुर्जा, हार्डवेयर सामग्री, खाद्यान्न, माछा, कुखुराका चल्ला, भैंसी–पाडा–पाडी जस्ता सामग्रीहरू रातदिन नेपाल भित्र्याइँदै छन्। यस्तै, नेपालबाट चीनियाँ स्याउ, मकै, कबाडलगायतका वस्तुहरू भारततर्फ अवैध रूपमा ओसारपसार भइरहेका छन्।
सूचना अनुसार, तस्करहरूले स्थानीय प्रहरी चौकीदेखि जिल्ला प्रमुख र प्रदेश डिआईजीहरूसम्म ‘महिनावारी सेटिङ’ मिलाएर तस्करी कारोबारलाई निर्वाध रूपमा सञ्चालन गरिरहेका छन्।

मटिअर्वा सिमा नाका : खुल्ला तस्करीको मुख्य केन्द्र
विशेष गरी बाराको मटिअर्वा सिमा नाका तस्करीको ‘हटस्पट’ बनेको छ। यहाँका व्यापारीहरूको बाक्लो आवतजावत, ठूला–ठूला लट बोकेर आउने पिकअप गाडीहरू, प्रहरी चौकीको आँखा अगाडि दैनिक दोहोरो तस्करी — यसले सुरक्षा संयन्त्रमाथि गम्भीर प्रश्न उठाएको छ।
मटिअर्वा प्रहरी चौकीका वरिष्ठ सई दिलिप जङ साहीको संलग्नतामा व्यापारीहरूले कबाड, कपडा, सटिड्ड–सुटिड्डको कपडा, बटर, काजु–किसमिस लगायतका सामानहरूको तस्करी गरिरहेको देखिएको छ।
यस्तै, छतवा नाकाबाट काजु किसमिस, भारतीय कपडा, कबाडको ठूलो मात्रामा तस्करी भइरहेको छ । छतवा बरैनियामा तस्करीको लागि प्रसिद्ध डाक्टर र देव नामका समूहले पिकअप गाडीमार्फत ठूलो परिमाणमा कबाड तस्करी गराइरहेको स्थानीयवासिले जनाएका छ्न ।
अवैध कारोबारमा सिन्डिकेटको संलग्नता ?
तथ्यले देखाउँछ कि सीमास्तरका प्रहरी चौकीदेखि डिआईजीस्तरसम्मको मिलेमतोमा तस्करी संचालन भइरहेको छ। प्रहरी स्रोतले पनि पुष्टि गरेअनुसार, ‘‘उपरी तहबाट हरियो झन्डा नदेखाएसम्म यति खुलेर तस्करी सम्भव हुँदैन।’’ यद्यपि, डिआईजी उमाशंकर चतुरवेदीले केही साताअघि पर्सा–बारा जिल्लाको निरीक्षणको क्रममा सीमा नाकाबाट हुने अवैध कारोबार नियन्त्रण गर्न निर्देशन दिएका थिए। तर त्यो निर्देशन दिनेमात्रै सीमित भएको देखिन्छ।
खुल्ला सिमाना, गम्भीर चुनौती
भारतसँगको खुल्ला सीमाको फाइदा उठाउँदै आपराधिक गतिविधि र तस्करी धन्दा सञ्चालन हुनु नयाँ विषय होइन। तर पछिल्ला दिनमा तस्करीमा देखिएको तीव्र वृद्धिले आम नागरिकमा असुरक्षा र आक्रोशको भावना बढाएको छ। स्थानिय जनसमुदाय, व्यापारी, सञ्चार माध्यम सबैले उच्च सतर्कता र कडाइपूर्वक निगरानी गर्नुपर्ने आवश्यकता औंल्याएका छन्।